24 Şubat 2012 Cuma

Toplar Gürlüyor ; 1914 ün Eylül ortalarına gelindiğinde öngörüldüğü gibi Alman askeri personel ve malzeme İstanbula geliyor Ordu ve donanma için kilit noktalara tayin ediliyorlardı.Kabinede bu sıralar hala fikir birliği olduğu söylenemez.Sadrazam Sait Halim Paşa ve maliye bakanı Cavit Bey daha savaş zamanı gelmediğini düşünenlerin başında gelir.
Savaşın ilk ayında Osmanlı akıllıca bir hareketle tarafsızlık ilan etti.Bu ilan hem kabinede Alman karşıtı olanları hem de itilaf devletlerini memnun etti.Çünkü boğazlar ticari trafiğe açık olacaktı.Alman tutumu bu ilanla beraber yön değiştirir boğazların kapatılması adına Osmanlıyı savaşa sokma temelli gelişir.
Bir nota vardır ki oda İngilizlerin teslim edilmeyen gemiler (Reşadiye ve Sultan Osman) hakkında İngiliz dışişleri bakanı Sir Edward Gray ın ağzından yazılan ,bunun yarattığı havada savaş dışı durumun devamından yana siyaset yapanların işini oldukça zorlaştırmıştır : Osmanlı devletine gönderdiği notada, özetle, "Osmanlı hükümeti İngiltere'nin gemilere neden el koyduğunu anlayacaktır. İngiliz hükümeti Osmanlı devletinin malî ve öteki kayıplarına çok üzülmektedir ve savaşın sonunda bunun üzerinde durulacaktır" diyordu İngilizler.Bu tutum Almanların ekmeğine yağ sürmüştür.
Alman Akdeniz filosu komutanı Amiral Wilhelm Souchon Berlinden aldığı ‘’İstanbula Gidiniz’’ emriyle Goben ve Breslau (Yavuz ve Midilli ) yu Türk sularına gelirken dahi Osmanlılar kararsızdı.
Almanyayı iki cephede savaş korkusundan Rusyayı zayıflatarak kurtaracak tek devletin Osmanlı olması Kayser için çok önemliydi.Enver Paşanın ‘’Müjde iki çocuğumuz oldu ‘’ diye gelişlerini haber verdiği iki gemiyle beraber Amiral Souchonda Osmanlı donanmasının başına getirildi.Bu gemilerin gelmesi Karadenizde dengeyi sağlamış Rusyanın eski saldırı gücünü azaltmıştır.
Artık Berlin ve Viyana kurmay heyetleri gelecek Osmanlı yardımını daha yüksek sesle telaffuz etmeye başlamışlardır.Galiçyada zor durumda kalan Avusturya GenelKurmay Başkanı Conrad Von Hötzendorff özellikle Odessa ya bir anfibik çıkartma harekatını İstanbuldan istemiştir.Osmanlı genelkurmayında bu harekatla ilgili uzun çalışmalar yapılıp Liman Von Sanders tarafından konu desteklensede harekat uygulamaya konmamıştır.
Wangenheim 13 Eylül tarihli telgrafında Odessa projesini Enver Paşanında desteklediğini ancak Mısır üzerine yürüyecek bir Osmanlı harekatının Alman menfaatlerine daha uygun olduğunu bildirir.Berlin de bunu benimser ve Odessa Çıkartması rafa kaldırılır.
Almanların İstanbuldaki sivil ve Askeri misyonları aracılığıyla savaşa iştirak konusundaki baskıları artarak sürer ,20 Eylül de Wangenheim in Sadrazam Said halim paşaya Osmanlı donanmasının boğazlarda saklanarak hiç olmazsa Ruslara Bayrak gösterir nitelikte Karadenize çıkmamasını korkaklık olarak niteleyecek kadar işi ileri götürür hatta bu manevralar yapılmazsa gemilerin Osmanlı bayrağı taşıdığı halde milli benliklerini kaybetmediğini ve gereğini yapacakları tehdidinde dahi bulunur.
Eylül ayının sonlarında Osmanlının içinde bulunduğu mali kriz zirve noktasına ulaşmıştı.Almanyadan büyük miktarda kredi isteğinde bulunulur Almanya bu mağduriyeti kendi hesabına kullanmaktan çekinmiyecektir.
22 Ekim de Türk harp konseyi Enver paşa başkanlığında savaş planını Almanlara deklere eder.İlk darbe ani olarak Rus donanmasına ve limanlarına vurulacaktır.Kafkasyada savunmaya yönelik bir kara harekatı ve bir ordunun da Mısıra yürümesi plan dahilindedir.Alman harp konseyi Türk planını noktasına kadar kabul eder.
Hükümette hala fikir ayrılıkları yüksek sesle dile getirilmesine rağmen 25 Ekimde Amiral Souchon’a şu yazılı emir verilir.’’Başkomutanlıkça Türk filosunun Karadeniz de manevralara başlaması zorunludur.Rus filosunu arayınız uygunsuz durumlarda hücum yetkiniz vardır.Gizli emir zarfı saldırı zarureti olduğu an açılacaktır.’’Zarfta ki gizli emirde de ‘’Karadenizde Türk üstünlüğü zaruridir ,Rus filo gemilerine uyarısız kesin taaruz ediniz ‘’ yazmaktadır.Amiral savaş sonrası yükümlülüklerinden yada sorumlu tutulmaktan olsa gerek emirleri kayıt altına alır ve karada arşivletir.
27 Ekim 1914 te Türk donanması Amiral Souchon komutasında Karadenize ileri harekata geçer. 29 Ekim Sabah erken saatlerde iyi planlanmış bir senkronizasyonla Yavuz ,Taşoz ve Samsun gemileri Sivastopolü,Midilli Novorosisyk’i ,Muavenet-i Milliye ile Gayret-i Vataniye gemileri ise Odesayı kara bombardımanına tutmuşlardır.Berk-i Satvet ve Peyk-i Şevket gemileride harekata destek vermiştir.Artık fiili olarak tetik çekilmiştir.
Rus gemileri sayıca üstün olmalarına rağmen Yavuz ve Midillinin sürat ve atış gücü avantajı vardı.En hızlı Rus harp gemisinin sürati Yavuzdan 10 mil daha azdır.Deniz savaşında Osmanlı donanmasını idare eden Alman Amiral Souchonun karşısında Rus Amiral Ebergard vardır.Kısa bir keşif harekatının ardından birbirlerini gören gemiler savaş düzenine girerler.Savaş kruvazörü Yavuzun üstün hız ve manevrası ile Drednot öncesi zırhlılarla baş edemeyeceğini bilen Rus Amiral Hat boyunca gemilerini yaymaya çalışır.En önde sancak gemisi Evstafy onun arkasında sırasıyla Zlatoust ,Rostislav,Panteliomon ve Tri-Sviatitelia şeklinde dizilen Rus zırhlıları karşısında Yavuz hızla sancak tarafa dönerek Midillinin desteğinde atış yapabilmek için pozisyon alır.Rus Amiralin çabası Yavuzun ateşini tek noktada toplamaması adınadır.8000 yarda mesafede Ruslar ilk ateşi açar Yavuzun 28 cm lik ağır topları Rus sancak gemisine ateş kusar ,isabet sonucu Rus sancak gemisinde yangın çıkar iki top tareti harap olur.Yavuz Midillinin destek ateşiyle beraber 15 cmlik toplarınıda diğer Rus gemilerine tevcih etmiştir.Ancak Rus topçusuda isabetli atışlar yapmaya başlar alınan isabetlerin cephanelikleri tehdit etmesi üzerine isabetli bir kararla Souchon muharebeyi keser ancak Rus gemileride hasarları yüzünden savaşı kesmeye niyetlidir.Yavuzun gelişiyle Ruslar artık kolay deniz zaferlerini unutacaklardır artık.
Fiili olarak Osmanlı savaşın içindedir artık.
Bundan sonra geçecek savaş yılları ve cepheler Türk milleti için yenilgiler,zaferler,fedakarlıklar,gurur,acılar ve kanla yoğrulmuş bir hikaye yazacaktır.
 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder